نقش غضروف در ساختار و عملکرد بینی

نقش غضروف در ساختار و عملکرد بینی چیست؟

داربست ها و ستون های اصلی بینی از استخوان و غضروف تشکیل شده است.در واقع ستون های اصلی نیمه بالایی بینی از استخوان تشکیل شده است در حالیکه ستون های اصلی نیمه پایینی بینی را غضروف تشکیل میدهد. مانند آنچه در تصویر زیر دیده میشود در واقع این غضروف های بینی هستند که شکل پایین بینی (نوک و سوراخ های بینی) را تعیین میکنند.

*تصویری از اناتومی بینی که استخوانها و غضروف های بینی را نشان بدهد.

حدود 75% تغییراتی را که یک جراح زیبایی بر روی بینی ایجاد میکند با اعمال تغییرات در غضروف بینی انجام میگیرد. جراحی روی غضروف های بینی به منظور مقاوم سازی آنها و تغییر شکل بخش هایی از آن انجام میگیرد (مثلا اگر نوک بینی بزرگ باشد جراح زیبایی با برداشتن قسمتی از غضروف نوک بینی آن را کوچک میکند و اگر مشکل مراجعه کننده افتادگی نوک بینی باشد با قرار دادن غضروف در بخش های پایین بینی ستون های محکم در زیر بینی ایجاد میکند که افتادگی آن را برطرف مینماید.

به بیان دیگر غضروف بینی برای جراحی زیبایی بینی مانند گل رس برای سفالگر و یا خمیر مجسمه سازی برای یک مجسمه ساز است. در بینی هایی که تحت جراحی ترمیمی قرار میگیرند نقش غضروف بسیار بیشتر است. بطوریکه موفقیت جراحی بینی بستگی به میزان غضروف و کیفیت غضروف در دسترس دارد. همچنین تقریبا در بیش از 95% افرادی که بعد از جراحی زیبایی بینی مشکل تنفسی دارند لازم است  از غضروف برای باز کردن راه تنفسی آنها استفاده شود.

*نمونه ای از تصاویر بینی هایی که به دلیل ضعیف بودن با نبودن غضروف در بخش پایینی بینی دچار تغییر شکل و بدفرمی بینی شده اند.

حال سوال اینجاست که برای جراحی زیبایی بینی یک جراح از چه غضروف هایی استفاده میکند و چگونه آنها را بدست میاورد؟

در قسمت های مختلف بدن انسان غضروف وجود دارد ولی 3 منبع اصلی که جراح زیبایی بینی برای تامین غضروف از آنها استفاده میکند شامل غضروف تیغع بینی-غضروف لاله ی گوش و غضروف دنده است.

خوشبختانه خداوند در تیغه ی میانی بینی ما غضروف بسیار خوب و مناسبی قرار داده است که تقریبا همه ی جراحان زیبایی دنیا در این مورد اتفاق نظر دارند که بهترین غضروف برای شکل دادن به بینی همین غضروف است. این غضروف علاوه براینکه ظریف است بسیار قابل انعطاف بوده و براحتی میتوان آن را شکل داد و به فرم دلخواه در آورد.

جراح از این غضروف برای هر قسمتی  از بینی میتواند استفاده کند در صورتی که دیگر غضروف های جایگزین براحتی شکل پذیر نیستند. متاسفانه مقدار غضروف تیغه بینی محدود است و وقتی که در جراحی اول بخشی از آن برداشته شود دیگر این غضروف دوباره تولید نمیشود و ممکن است در جراحی های ترمیمی غضروف تیغه بینی اغلب به اندازه ی کافی وجود نداشته باشد که بتوان از آن برداشت نمود. لذا جراح زیبایی بینی باید بتواند از بخش های دیگر بدن غضروف بدست آورد.

آیا برداشتن غضروف از تیغه بینی به تنفس آسیبی وارد نمیکند؟

برای برداشتن غضروف از تیغه بینی استانداردهایی وجود دارد که با رعایت آنها هیچگونه آسیبی به تنفس وارد نمیشود. همانطور که در یک آپارتمان براحتی میتوان دیوارها را برداشت و جا به جا کرد ولی ستون ها را در جای خود باقی گذاشت.

محل دوم تهیه ی غضروف که یک منبع بسیار خوب و در دسترس برای تهیه ی غضروف است لاله ی گوش میباشد. هر لاله ی گوش مقدار زیادی غضروف دارد که میتوان بخش هایی از آن را برداشت کرد و آسیبی به شکل و مقاومت لاله ی گوش وارد نخواهد شد. در دسترس بودن غضروف لاله ی گوش باعث شده است که بسیاری از جراحان زمانی که تیغه ی میانی بینی به اندازه کافی غضروف ندارد به لاله ی گوش روی آورند و از آن به عنوان منبع غنی از غضروف استفاده کنند. هرچند نسبت به غضروف تیغه بینی غضروف بدست آمده از لاله ی گوش انعطاف پذیری کمتری دارد و براحتی میتوان برای ساختار اسکلتی بینی استفاده شود.

غضروف از کجای لاله گوش برداشته میشود؟

بخش محیطی لاله گوش (هلیکس، آنتی هلیکس، تراگوس ) در فرمدهی ظاهر لاله گوش نقش دارد. لذا جراح زیبایی بینی میداند که نباید از این قسمت ها غضروفی بردارد. هرگونه برداشت غضروف از این قسمت ها (قسمت های محیطی لاله گوش) منجر به تغییر شکل لاله گوش شده و ساختار اسکلتی لاله گوش را نیز به هم میریزد. بخش مرکزی لاله گوش دارای غضروف بسیار محکم و بزرگی است که براحتی میتوان تمام آن را برداشت بدون اینکه در شکل و استحکام لاله گوش تغیری ایجاد شود.

دلیل اینکه با وجود برداشت غضروف هیچگونه تغییری در استجکام و شکل لاله گوش ایجاد نمیشود این است که استخوان زیر این قسمت به خوبی تمام  کارهای حمایتی این بخش غضروفی را انجام میدهد و اتصال لاله گوش به این استخوان مقاومت و شکل لاله گوش را حفظ میکند.

برای برداشتن غضروف لاله گوش، برش جراحی از کجای لاله ی گوش داده میشود و آیا این برش جراحی بعدها دیده خواهد شد؟

جراح زیبایی بینی میتواند با برشی که در جلو یا پشت لاله گوش میدهد غضروف مورد نظر خود را بردارد. هر دو برش به صورتی داده میشوند  که بعد از بخیه و ترمیم آن ردی از جراحی به جای نمیماند. بنابراین علاوه بر اینکه شما نگران تغییر لاله گوش خود نخواهید بود، هیچگونه جای نگرانی برای باقی ماندن اثر جراحی بر گوش وجود ندارد.

محل سوم برای تهیه ی غضروف دنده ها هستند که یک منبع بسیار غنی برای غضروف است. جراح زیایی بینی براحتی با بخش کوچکی از غضروف دنده  بازسازی بینی را انجام میدهد و تقریبا همیشه غضروف اضافی باقی میماند که میتواند آن را به محل اولیه ی خود (دنده) بازگرداند.

غضروف دنده چگونه برداشته میشود و آیا در شکل، مقاومت و عملکرد قفسه سینه تاثیری بر جای میگذارد؟

جراح زیبایی بینی با برش کوچکی که بر روی قفسه سینه میدهد غضروف را بر میدارد. این برش در خانم ها در شیار زیر پستان داده میشود تا بعد از جراحی ردی از آن باقی نماند. از سوی دیگر به دلیل کوچکی اندازه ی برش و به این دلیل که به خوبی محل آن ترمیم میشود ، در آقایان نیز چندان اثر نامطلوبی به جای نمیماند. غضروفی از محل اتصال استخوان دنده به استخوان جناغ سینه برداشته میشود و اختلالی در مقاومت و عملکرد این دو استخوان ایجاد نمیکند لذا در طولانی مدت اثر منفی بر روی عملکرد قفسه سینه ندارد.

برای جراحی ترمیمی بینی غضروف لاله گوش بهتر است یا غضروف دنده؟

اغلب جراحان غضروف لاله ی گوش را بهتر از غضروف دنده میدانند و ترجیح میدهند ابتدا از این غضروف استفاده کنند. از مزیت های مهم غضروف لاله گوش نسبت به غضروف دنده میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• غضروف لاله گوش در دسترس تر است و جراح زیبایی بینی خیلی سریع میتواند آن را بردارد در حالیکه برداشتن غضروف دنده زمان بیشتری نیاز دارد.
• شکل دادن به غضروف لاله گوش آسانتر از غضروف دنده است. زیرا غضروف غضروف دنده سخت و شکننده است و براحتی شکل نمیپذیرد.
• به تجربه دیده میشود که غضروف دنده بعد از استفاده کج میشود و ظاهر بینی را تغییر میدهد د حالیکه غضروف لاله گوش شکل خود را به همان صوتی که فرم داده شده حفظ میکند. لذا انتظار داریم که با گذشت زمان در بینی هایی که برای بازسازی آنها از غضروف دنده استفاده شده ، مقداری کجی و تغییر شکل ایجاد میشود. (هرچند جراح زیبایی بینی میتواند با در نظر گرقتن تدابیر خاص تا حدودی از این اتفاق ناخوشایند پیشگیری نماید.)

آیا برداشتن غضروف از لاله گوش متواند در شنوایی تاییر بگذارد؟

به طور صریح و کاملا قطعی میتوان گفت که برداشتن غضروف از لاله گوش هیچگونه تاثیری بر روی شنوایی فرد ندارد و در آینده نیر نخواهد داشت.

آیا میتوان از غضروف فرد دیگری برای بازسازی بینی استفاده نمود؟

خوشبختانه در این مورد میتوان گفت که جواب مثبت است. میتوان از غضروف فرد دیگری برای بازسازی بینی استفاده شود. در حال حاضر این کار به صورت استفاده از غضروف های اهدایی افرادی که فوت نموده اند و رضایت به اهدا عضو داده اند انجام میگیرد.

یکی از شرکت های ایرانی با همکاری دانشگاه تهران غضروف افراد اهدا کننده را بر میدارد و بعد از انجام روندهایی که باعث از بین رفتن هر گونه بیماری قابل انتقال از طریق پیوند اعضا شود و سپس استریل کردن و بسته بندی این غضروف ها آنها ا در دسترس جراح زیبایی بینی قرار میدهد. تجربه ای که من در استفاده از این غضروف ها داشته ام نشان داده که این غضروف ها قابل اعتماد هستند و در افرادی که تمایل به استفاده از آنها دارند میتوان با اطمینان استفاده نمود .

از نظر تئوری به دلیل اینکه این غضروف ها زنده نبوده و متعلق به بافت بدن گیرنده نیستند احتمال دارد بخشی از آن با گذشت زمان (چند سال) تحلیل برود و کارآیی خود را از دست بدهد. ولی خوشبختانه من در طول مدت 5 سالی که از این غضروف ها استفاده کرده ام با این مشکل مواجه نشده ام. البته در موارد کمی از این غضروف ها استفاده میکنم زیرا ترجیح میدهم غضروف زنده خود فرد را استفاده نمایم.

آیا غضروف های انسانی خود فرد را میتوان در جراحی دوم استفاده کرد؟در صورت امکان چه روشی را باید استفاده نمود؟

البته بهترین انتخاب برای تامین غضروف در جراحی های بعدی، غضروف های به جا مانده از عمل اول است و جراح ناشی ممکن است غضروف های باقی مانده از عمل اول را دور بریزد. جراحان برای استفاده مجدد از غضروف های باقی مانده از عمل جراحی اول به دو روش مختلف عمل میکنند:

در روش اول جراح غضروف های باقی مانده را به خود بیمار میدهد و به او میگوید که در یخچال نگهداری نماید و اگر جراحی بعد لازم شد آنها را با خود بیاورد. این روش، روشی ساده است که زحمتی برای جراح ندارد و تمام مسئولیت نگهداری غضروف بر دوش بیمار است. از سوی دیکر غضروفی که از بدن جدا شده دیگر زنده باقی نمیماند و غضروف مرده محسوب میشود که استفاده مجدد از آن ممکن است مانند غضروف های اهدایی منجر به جذب غضروف و از بین رفتن نتیجه مطلوب جراحی شود. با این وجود روشی است که برخی از جراحان از آن استفاده میکنند.

روش دوم این است که جراح، غضروف های اضافی را مجددا به تیغه بینی بر میگرداند و آن را  برای استفاده احتمالی در آینده پس انداز میکند. این غضروف به دلیل اینکه مجددا به بدن برمیگردد زنده باقی میماند  و نگهداری آن برای بیمار هیچگونه زحمتی ندارد. جراح زیبایی بینی در جراحی ترمیمی در صورت نیاز میتواند مجددا  به سراغ تیغه بینی برود و آنرا مورد استفاده قرار دهد. در روش دوم بر خلاف روش اول جراح خود را به زحمت میاندازد تا غضروف را بکارد  و در مرحله ی بعد برداشت کند تا بهترین غضروف زنده و سازگار با بدن را برای بیمار فراهم نماید.

حال شما قضاوت کنید که ترجیح میدهید کدام روش برای شما انجام شود. در یکی از تجربه هایم یکی از مراجعه کنندگان بعد از جراحی زیبایی بینی از من سوال کرد که چرا غضروف های اضافی بینی اش را به او نداده ام در حالی که دوستش که نزد جراح دیگری عمل شده بود غضروف هایش را دریافت کرده است، وقتی برای او توضیح دادم که چه خدمتی به او کرده ام بسیار ممنون و خوشحال شد.